همه چیز درباره انواع مدل‌های بسته‌بندی مواد غذایی

انواع مدل‌های بسته‌بندی مواد غذایی وجود دارد که در خطوط تولیدی به کار برده می‌شوند و هر یک به نحوی به حفظ محصولات کمک کرده و کیفیت را تضمین می‌کنند. شیوه‌های بسته‌بندی را می‌توان از نظر جنس بسته‌بندی یا روش‌های آن دسته‌بندی کرد. جنس بسته‌بندی می‌تواند از نوع پلاستیک، شیشه یا کاغذ باشد که هر یک از موارد خود چند زیر مجموعه دارند برای مثال بسته‌بندی کاغذی می‌تواند از نوع کاغذ کرافت، لامینه یا پاراشیمنت باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه و انتخاب بسته‌بندی مناسب برای محصولات خود، این مقاله ماشین سازی پیمان توس را تا انتها مطالعه کنید.

انواع مدل‌های بسته‌بندی مواد غذایی کدام هستند؟

انواع مدل‌های بسته‌بندی مواد غذایی شامل بسته‌بندی‌های پلاستیکی (مانند ورقه‌های پلاستیکی و پلیمرهای خاص)، کاغذی (کاغذ کرافت، لامینه، پاراشیمنت و کارتن)، شیشه‌ای، فلزی (مانند قلع و آلومینیوم)، بسته‌بندی‌های هوشمند (فعال و سنجشی)، زیست‌تخریب‌پذیر، خوراکی، آنتی‌باکتریال و روش‌های مدرن مانند بسته‌بندی به روش اسپتیک، وکیوم، دوخت حرارتی و FFS است.

هر یک از بسته‌بندی‌ها را می‌توان در دستگاه‌های خاصی استفاده کرد. هنگام خرید دستگاه بسته‌بندی، خریداران باید به نوع محصول، ظرفیت تولید، کیفیت مواد استفاده شده در دستگاه (مانند استیل ضدزنگ)، قابلیت تنظیم دما و سرعت دقت داشته باشند تا با نوع بسته‌بندی هماهنگی داشته باشد.

بسته‌بندی به روش وکیوم (Vacuum Packaging)

یکی از انواع مدل‌های بسته‌بندی مواد غذایی، بسته‌بندی به روش وکیوم است. در این روش، هوای داخل بسته‌بندی به طور کامل خارج شده و محصول در محیطی بدون اکسیژن قرار می‌گیرد. این روش برای مواد غذایی مانند گوشت، ماهی، پنیر و سبزی‌ها استفاده می‌شود و باعث افزایش مدت زمان نگهداری و حفظ طراوت آنها می‌شود.

بسته‌بندی با گاز اصلاح‌شده (Modified Atmosphere Packaging – MAP)

در این نوع بسته‌بندی، ترکیب گازهای داخل بسته (مانند نیتروژن و دی‌اکسید کربن) تغییر داده می‌شود تا از اکسید شدن و فساد مواد غذایی جلوگیری کند. این روش معمولاً برای بسته‌بندی میوه‌ها، سبزی‌ها و محصولات گوشتی استفاده می‌شود. اگر قصد راه اندازی خط تولید برای بسته‌بندی میوه یا سبزی را داشته باشید، این دستگاه در انتهای خط تولید قرار می‌گیرد.

بسته‌بندی با پلاستیک

در انواع مدل‌های بسته‌بندی مواد غذایی به جنس بسته‌بندی نیز باید بپردازیم. این روزها بسته‌بندی‌های پلاستیک بسیار پرکاربرد هستند، از ساشه‌های پلاستیکی برای قهوه‌فوری گرفته تا بسته‌بندی‌های پلاستیکی ماکارونی و خشکبار.

بسته‌بندی از نوع پلاستیکی را می‌توان به دو نوع بخش‌بندی کرد:

• بسته‌بندی در ظروف پلاستیکی (Plastic Containers): این روش برای بسته‌بندی انواع مواد غذایی خشک، نیمه‌خشک یا تر مانند ماکارونی، خشکبار، آبمیوه‌ها و سس‌ها به کار می‌رود. ظروف پلاستیکی سبک، مقاوم و قابل استفاده مجدد هستند. از این مواد می‌توان در خط تولید بسته‌بندی خشکبار استفاده کرد.
• بسته‌بندی در کیسه‌های پلاستیکی (Plastic Pouches): این نوع بسته‌بندی برای محصولاتی مانند چیپس، مواد غذایی آماده یا خشک، و نوشیدنی‌ها استفاده می‌شود. کیسه‌های پلاستیکی می‌توانند به شکل زیپ لاک یا سلفونی بسته شوند و به راحتی قابلیت ذخیره و حمل دارند. در خط تولید چیپس به خوبی می‌توان کاربرد این نوع کیسه‌های پلاستیکی را مشاهده کرد. شما می‌توانید در سطح خانگی و صنایع دستگاه لازم برای این نوع بسته‌بندی را تهیه کنید.

بسته‌بندی شیشه‌ای (Glass Containers)

از انواع مدل‌های بسته‌بندی مواد غذایی که در خط تولید رب گوجه‌فرنگی، مربا و نوشابه آن را می‌بینیم. هر چند امروزه بیشتر نوشابه‌ها درون بسته‌بندی‌های پلاستیکی قرار می‌گیرند؛ اما مدل‌های شیشه‌ای آنها نیز محبوبیت خاص خودشان را دارند. علاوه بر موارد گفته شده، شیشه برای ترشی و محصولات تخمیر شده نیز استفاده می‌شود. شیشه به عنوان یک ماده غیر واکنشی برای حفظ طعم و کیفیت مواد غذایی بسیار کارآمد است.

بسته‌بندی کارتن و مقوا (Cardboard Packaging)

کارتن‌ها برای بسته‌بندی مواد غذایی خشک و فله‌ای مانند غلات، نوشیدنی‌ها، یا محصولات داغ مانند پیتزا استفاده می‌شوند. این نوع بسته‌بندی معمولاً در صنایع پخش مواد غذایی و سوپرمارکت‌ها رایج است.

بسته‌بندی‌های کاغذی به طور کلی شامل موارد زیر می‌شوند:

• کاغذ کرافت: مقاوم و انعطاف‌پذیر، مناسب برای بسته‌بندی نان، خشکبار و مواد غذایی سبک.
• کاغذ لامینه: با پوشش پلاستیکی یا فویل ترکیب شده و برای بسته‌بندی موادی که نیاز به محافظت بیشتر دارند، مانند قهوه یا پودرها، کاربرد دارد.
• کاغذ پاراشیمنت: کاغذی مقاوم در برابر روغن و رطوبت، مناسب برای مواد چرب مانند کره و پنیر.
• کارتن: برای بسته‌بندی حجیم مانند غلات صبحانه و نوشیدنی‌ها، استفاده می‌شود.

بسته‌بندی چند لایه (Multi-layer Packaging)

در این روش چند لایه از مواد مختلف برای مثال پلاستیک، آلومینیوم و کاغذ برای جلوگیری از نفوذ رطوبت، نور و هوا به داخل بسته‌بندی استفاده می‌شوند. یکی از انواع مدل‌های بسته‌بندی مواد غذایی که به طور ویژه برای بسته‌بندی غذاهایی مانند چیپس، شکلات و انواع کنسروها استفاده می‌شوند.

بسته‌بندی با استفاده از فناوری نانو (Nanotechnology Packaging)

این روش از فناوری‌های نوین برای ایجاد بسته‌بندی‌هایی استفاده می‌کند که خاصیت ضد باکتری و ضدرطوبت دارند و می‌توانند عمر نگهداری مواد غذایی را افزایش دهند.

انواع دستگاه بسته‌بندی

مواد گفته شده در دستگاه مناسب قرار می‌گیرند و مراحل بسته‌بندی را تکمیل می‌کنند. برخی از دستگاه‌هایی که برای بسته‌بندی مواد غذایی استفاده می‌شوند:

• تک نفره: برای بسته‌بندی موادی مانند سس‌ها و شکلات‌های تک‌نفره. در این رابطه در مقاله «دستگاه‌های بسته‌بندی تک‌نفره چیست؟» بیشتر بخوانید.
• مینی: دستگاه‌های کوچک و قابل حمل برای بسته‌بندی مواد غذایی در حجم کم. این دستگاه را به طور جداگانه در «دستگاه‌های بسته‌بندی مینی: ویژگی‌های و کاربردها» معرفی کرده‌ایم.
• استرچ: برای بسته‌بندی مواد غذایی با فیلم پلاستیکی کشسان، مناسب برای حفظ ظاهر و رطوبت.
• وکیوم: دستگاه بسته‌بندی وکیوم برای خروج هوا و افزایش عمر مواد غذایی استفاده می‌شود.

بسته‌بندی‌های هوشمند و سازگار با محیط‌زیست

بسته‌بندی‌های هوشمند از انواع مدل‌های بسته‌بندی مواد غذایی که به دو دسته اصلی فعال و سنجشی تقسیم می‌شود. نوع فعال، نوعی بسته‌بندی با افزودن ترکیبات ضد میکروبی یا جذب‌کننده رطوبت، به حفظ کیفیت مواد غذایی کمک می‌کند، است. نوع سنجشی حاوی حسگرهایی است که تغییرات محیط مانند دما یا گازهای منتشر شده از مواد غذایی را نشان می‌دهد.

بسته‌های زیست تخریب پذیر از مواد طبیعی مانند نشاسته، کاغذ و PLA (پلی‌لاکتیک‌اسید) تولید می‌شوند و در محیط‌زیست به راحتی تجزیه می‌شوند، مناسب برای کاهش ضایعات پلاستیکی هستند.

همچنین، می‌توانید از بسته‌بندی‌های خوراکی استفاده کنید. این بسته بندی‌ها از موادی مانند ژلاتین، نشاسته یا کازئین تهیه می‌شود که همراه با مواد غذایی مصرف می‌شوند.

روش‌های بسته‌بندی

هر یک از دستگاه‌های معرفی شده در بالا ممکن است به روش‌های مختلفی بسته‌بندی را در خط تولید انجام دهند.

انتخاب مدل مناسب برای بسته‌بندی مواد غذایی

پس از بررسی انواع مدل‌های بسته‌بندی مواد غذایی می‌توانید دید بهتری در انتخاب روش مناسب برای بسته‌بندی داشته باشید. انتخاب مدل‌های بسته‌بندی مواد غذایی به عوامل مختلفی مانند نوع محصول، شرایط نگهداری، مدت ماندگاری، حساسیت به رطوبت و اکسیژن، نیاز به استریل بودن، و میزان حساسیت به نور یا تغییرات دما بستگی دارد.

همچنین، قابلیت‌های خط تولید، ظرفیت دستگاه‌ها، و تطابق جنس بسته‌بندی با استانداردهای بهداشتی و زیست‌محیطی نیز از جمله موارد تأثیرگذار هستند. انتخاب درست می‌تواند نقش مهمی در حفظ کیفیت محصول و جلب رضایت مشتریان ایفا کند.

برای دریافت مشاوره در این زمینه یا راه اندازی خطوط تولید می‌توانید با کارشناسان ما در مجموعه ماشین سازی پیمان توس در تماس باشید.