خواص نبات از دیدگاه طب سنتی بسیار گسترده است و از دیرباز بهعنوان یک ماده مفید در درمان برخی بیماریها مورد استفاده قرار گرفته است. نبات طبعی گرم و خشک دارد و برای تقویت معده، کاهش نفخ، تسکین دردهای شکمی و بهبود هضم بسیار توصیه میشود. همچنین، به دلیل خاصیت ضد نفخ، برای افرادی که دچار دلدرد یا مشکلات گوارشی هستند، بهویژه در ترکیب با آب جوش یا دمنوشهای گیاهی، مفید است. در ادامه این مقاله ماشین سازی پیمان توس به بررسی خواص این شیرینی زیبا و خوش طعم خواهیم پرداخت.
خواص نبات از دیدگاه طب سنتی چیست؟
در طب سنتی از نبات بهعنوان یک شیرینکننده طبیعی یاد میشود که میتواند در کاهش سرفه، رفع خشکی گلو و افزایش انرژی بدن مؤثر باشد. علاوه بر این، نبات به دلیل گرمایی که به بدن میبخشد، در فصول سرد سال برای جلوگیری از سرماخوردگی و تقویت سیستم ایمنی توصیه شده است. برای آشنایی بیشتر دیگر خواص نبات از دیدگاه طب سنتی را در ادامه معرفی میکنیم.
رفع سردمزاجی و گرم کردن بدن
نبات، به دلیل طبع گرم، یکی از بهترین مواد غذایی برای افرادی با طبع سرد است. مصرف نبات داغ که کریستالهای نبات در آب جوش حل شوند به درمان علائم سرد مزاجی، مانند احساس سرما، ضعف و ناراحتیهای گوارشی کمک میکند.
تسکین دهنده درد معده و دل پیچه
نبات در درمان «سردی معده» بسیار مؤثر است. نوشیدن چای نبات یا استفاده از نبات داغ میتواند نفخ معده، دل درد و دردهای ناشی از سوء هاضمه را برطرف کند. نبات سوخته برای تسکین مشکلات مرتبط با معده، اسهال و دلپیچه کاربرد فراوان دارد. در خط تولید نبات انواع نباتها را میتوانید جهت مصارف خانگی و طبی تولید کنید.
درمان سرماخوردگی و سرفههای خلط دار
نبات برای رفع سرفههای خشک و خلط دار، درد گلو و عفونتهای ویروسی مفید است. استفاده از نبات زعفرانی خاصیت ضدویروسی داشته و التهاب گلو و علائم سرماخوردگی را کاهش میدهد. در رابطه با نبات زعفرانی که به نبات زرد معروف است و تفاوت نبات سفید و زرد در مجله ماشین سازی پیمان توس بیشتر بخوانید.
کمک به درمان یبوست
مصرف نبات، به خصوص نبات داغ یا سوخته، باعث بهبود عملکرد دستگاه گوارشی و رفع یبوست میشود. نبات به کمک خاصیت ملایم قندی خود، حرکات روده را فعال کرده و یبوست را برطرف میکند.
رفع نفخ شکم و باد معده
نوشیدن دمنوشهایی مانند زیره یا آویشن همراه با نبات خاصیت ضد نفخی دارد. برای کودکانی که دچار نفخ یا دل درد میشوند، مکیدن یا نوشیدن محلول نبات داغ پیشنهاد میشود.
کاهش درد قاعدگی و تسکین دلپیچههای ناشی از قاعدگی
مصرف چای نبات یا نبات داغ میتواند عضلات رحم را آرام کند و دردهای قاعدگی را کاهش دهد. این خاصیت، به دلیل طبع گرم نبات است که کمک میکند جریان خون بهتر شده و گرفتگیها برطرف شود.
آرامشبخش و نشاطآور
یکی از خواص نبات از دیدگاه طب سنتی آرامش بخش بودن آن است. نبات، به ویژه اگر به صورت زعفرانی مصرف شود، اثرات آرامبخش و کاهنده استرس دارد. مصرف آن در چای یا دمنوش، برای رفع خستگی روزانه مفید است.
بهبود عملکرد گوارشی و درمان بلغم
نباتداغ به درمان مشکلات ناشی از تجمع بلغم در بدن کمک میکند. مصرف مداوم نبات برای افرادی که مزاج بلغم دارند، توصیه میشود.
افزایش انرژی و کاهش خوابآلودگی
نبات به سرعت قند خون را بالا میبرد و برای رفع ضعف و خوابآلودگی، به خصوص در رانندگی یا زمانهای طولانی کار مؤثر است. نبات زعفرانی در این مورد بیشترین تأثیر را دارد.
افزایش سوخت و ساز بدن
به دلیل وجود قندهای قابل جذب مانند ساکارز در نبات، این ماده به سرعت جذب شده و انرژی لازم برای ماهیچهها و اندامهای بدن را تأمین میکند.

موارد خاص استفاده از نبات
برای استفاده کودکان، رفع بوی بد دهان یا مشکلات تنفسی نیز میتوان از نبات بهره گرفت که در ادامه هر یک را توضیح مختصری خواهیم داد.
نبات سوخته
خواص درمانی نبات سوخته شامل موارد زیر میشود:
درمان اسهال | نبات سوخته به دلیل خاصیت قابض خود، مشکل اسهال را در کودکان و بزرگسالان برطرف میکند. |
درمان معده درد | خاصیت حرارت دیده بودن آن، التهاب معده و دردهای شدید گوارشی را کاهش میدهد. |
ترکیب نبات با طعمدهندههای طبیعی
خواص نبات از دیدگاه طب سنتی شامل ترکیب نبات با مواد دیگر نیز میشود. برای مثال به جدول زیر دقت کنید:
نبات زنجبیلی | برای تقویت سیستم ایمنی، درمان سرماخوردگی و کاهش حالت تهوع مفید است. |
نبات دارچینی | به افزایش گرمی بدن و رفع سردی کمک میکند. |
نبات آویشن | برای جلوگیری از عفونتهای گلو و بهبود سرماخوردگی استفاده میشود. |
نبات زعفرانی | نشاطآور و آرام بخش است و در کاهش خستگی مؤثر است. |
نبات برای نوزادان
نبات داغ به عنوان دارویی ایمن برای رفع نفخ، درد ناشی از یبوست یا بعد از واکسیناسیون به نوزادان بالای 6 ماه تجویز میشود. این مسئله یکی از خواص نبات از دیدگاه طب سنتی است با این حال پیش از استفاده از آن برای کودکان، با پزشک کودک مشورت کنید.
رفع بوی بد دهان
نبات قابلیت تنظیم بزاق دهان را دارد و طعم ناگوار یا بوی بد دهان را، خصوصاً پس از مصرف غذاهای سنگین، از بین میبرد.
تقویت حافظه و بهبود عملکرد مغز
برخی متخصصان اعتقاد دارند که نبات با کاهش طبع سرد، میتواند عملکرد مغز را بهبود بخشد.
کاهش مشکلات تنفسی و تپش قلب
مصرف نبات داغ یا نبات زعفرانی میتواند به بهبود عملکرد سیستم تنفسی و آرام شدن ضربان قلب کمک کند.
مضرات مصرف بیش از حد نبات
خواص نبات از دیدگاه طب سنتی زمانی موثر است که به اندازه مصرف شود و هیچ گاه نباید در مصرف هر چیزی زیادهروی کرد. افراط و تفریط است که باعث میشود بدن آسیب ببیند.
به دلیل محتوای بالای ساکارز، افراد دیابتی باید از مصرف زیاد نبات خودداری کنند. نبات به دلیل کالری بالا میتواند منجر به چاقی در صورت مصرف زیاد شود مصرف زیاد نبات ممکن است پوسیدگی دندانها را تسریع کند.
نتیجهگیری
نبات، یکی از مهمترین شیرینیهای ایرانی با خواص درمانی متنوع است که جایگاه ویژهای در طب سنتی دارد. از درمان معده درد و دل پیچه گرفته تا بهبود سرماخوردگی و رفع سردی بدن، این محصول قابلیت معجزهآسا دارد. با این حال، مصرف آن باید کنترلشده و متعادل باشد تا از عوارض ناشی از قند زیاد جلوگیری شود. بهتر است برای استفاده درمانی، با متخصصان طب سنتی مشورت کنید.